Το Παραδοτέο Α αποτελεί το κύριο μέρος του έργου «Εκπόνηση Μελέτης για την Ανάπτυξη Συνεργασιών – Δικτυώσεων Μικρών Επιχειρήσεων» και στο οποίο παρουσιάζεται μια εκτεταμένη επισκόπηση και χαρτογράφηση πολιτικών, προγραμμάτων και πρακτικών ενίσχυσης νέων μορφών συνεργασίας ανάμεσα σε μικρές επιχειρήσεις. Συγκεκριμένα, στο πλαίσιο της μελέτης έχει πραγματοποιηθεί:
1) Βιβλιογραφική επισκόπηση σχετικά με τον καθορισμό του πεδίου αναφοράς της μελέτης.
2) Επισκόπηση και συγκεντρωτική παρουσίαση δεδομένων και αξιολογικών εκθέσεων αναφορικά με πολιτικές, προγράμματα και μέτρα ενίσχυσης των μορφών συνεργασίας επιχειρήσεων στην Ελλάδα.
3) Χαρτογράφηση των μορφών και σχημάτων συνεργασίας που έχουν χρηματοδοτηθεί από εθνικούς ή ευρωπαϊκούς πόρους.
4) Παρουσίαση διεθνών, ευρωπαϊκών και ελληνικών καλών πρακτικών για την ενθάρρυνση και την ενίσχυση των μορφών συνεργασίας μικρών επιχειρήσεων.
5) Επιλογή, τεκμηρίωση και παρουσίαση τουλάχιστον τριών (3) μελετών περίπτωσης (case studies).
Η ελληνική εμπειρία στο χώρο της επιχειρηματικής δικτύωσης καταδεικνύει ότι οι μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις είναι επιφυλακτικές στις προοπτικές συνεργασιών και δεν συμμετέχουν εύκολα σε συνεργατικά σχήματα και clusters. Η Ελληνική πολιτεία έχοντας αναγνωρίσει τη σημασία του clustering ως μέσο ανάπτυξης των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και ευρύτερα της οικονομίας, υλοποιεί δημόσιες πολιτικές ενθάρρυνσης τέτοιων πρωτοβουλιών. Οι πολιτικές αυτές εναρμονίζονται με τις ευρωπαϊκές κατευθύνσεις και χρηματοδοτούνται από τα Επιχειρησιακά Προγράμματα των Κοινοτικών Πλαισίων Στήριξης.
Στο πλαίσιο της μελέτης γίνεται μία ευρεία επισκόπηση των δράσεων ενίσχυσης των δικτυώσεων στην Ελλάδα στο πλαίσιο κοινοτικών πρωτοβουλιών και προγραμμάτων και καταγράφονται τα σχήματα συνεργασίας που έχουν χρηματοδοτηθεί. Το βασικό συμπέρασμα που προκύπτει είναι η ανεπάρκεια και αναποτελεσματικότητα των παρεμβάσεων και πολιτικών προώθησης του clustering που υλοποιήθηκαν τα τελευταία 15 χρόνια. Οι λόγοι σχετίζονται τόσο με τους όρους και τις προϋποθέσεις των προγραμμάτων, όσο και με δομικές αδυναμίες και την έλλειψη ενός ευρύτερου σχεδιασμού των πολιτικών ενίσχυσης των clusters στην Ελλάδα.
Παρατηρείται επίσης ότι σημαντικό ρόλο για την αποτυχία των δράσεων ενίσχυσης clustering έχει παίξει και η περιορισμένη εμβέλεια των υποστηρικτικών δομών και μηχανισμών ενθάρρυνσης και διευκόλυνσης επιχειρηματικών δικτυώσεων. Στην Ελλάδα, οι δομές αυτές υποστήριξης μόλις τα τελευταία χρόνια έχουν αναδειχθεί ως σημαντικός παράγοντας αποτελεσματικής προώθησης των clusters. Αυτό αντανακλάται στις πιο πρόσφατες προκηρύξεις δράσεων ενίσχυσης clusters στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ 2007-13 όπου έχει προβλεφθεί η υποβολή προτάσεων από δυνητικούς αρωγούς / συντονιστές – εταίρους των υποψήφιων clusters.
Στο επίπεδο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τα περισσότερα κράτη μέλη έχουν υιοθετήσει πολιτικές/προγράμματα cluster, είτε σε εθνικό είτε σε περιφερειακό επίπεδο. Αναγνωρίζοντας τη συμβολή των cluster στην ενίσχυση και ανάπτυξη των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προέβη το 2008 στη συγκρότηση ομάδας ευρωπαϊκής πολιτικής για τους συνεργατικούς σχηματισμούς. Στη μελέτη γίνεται μία πλήρης χαρτογράφηση των πολιτικών cluster στον ευρωπαϊκό χώρο μέσα από την παρουσίαση δύο πρόσφατων μεγάλων έργων (“Europe INNOVA Cluster Mapping Project” και “European Cluster Management and Cluster Programme Benchmarking”).
Τέλος, παρουσιάζονται 3 περιπτώσεις καλών πρακτικών πολιτικών clusters από τη διεθνή εμπειρία με κριτήριο τη δυνατότητα εφαρμογής τους στο ελληνικό επιχειρηματικό περιβάλλον, αποβλέποντας, ειδικότερα στην υιοθέτηση επιμέρους πρακτικών των πολιτικών αυτών στο πλαίσιο λειτουργίας του «Μηχανισμού Δικτύωσης» του ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ. Τα βασικά κριτήρια για την επιλογή των καλών πρακτικών ήταν:
Α) Η υιοθέτηση στρατηγικής διαρθρωτικών αλλαγών από τις συνεργαζόμενες επιχειρήσεις.
Β) Ο ολοκληρωμένος χαρακτήρας των παρεχόμενων υπηρεσιών για την ενθάρρυνση και ενίσχυση των μορφών συνεργασίας.
Γ) Η παροχή υποστήριξης σε συνεργατικές πρωτοβουλίες μικρομεσαίων επιχειρήσεων με χαμηλό βαθμό τεχνολογικής εξειδίκευσης ή/και διασύνδεσης με το ερευνητικό/ακαδημαϊκό περιβάλλον.
Το Παραδοτέο Β αποτελεί το τελευταίο μέρος του έργου «Εκπόνηση Μελέτης για την Ανάπτυξη Συνεργασιών – Δικτυώσεων Μικρών Επιχειρήσεων» και στο οποίο παρουσιάζεται το τελικό σχέδιο για τη δημιουργία και λειτουργία από το ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ του μηχανισμού, ο οποίος θα παρέχει υπηρεσίες υποστήριξης δικτυώσεων εντός της Μονάδας Καινοτομίας και Συνεργατικών Σχηματισμών που έχει συσταθεί.
Το Τελικό Σχέδιο λαμβάνει υπόψη τα αποτελέσματα της προηγούμενης φάσης του έργου κατά την οποία πραγματοποιήθηκε μία ευρεία επισκόπηση των δράσεων και πολιτικών που έχουν υλοποιηθεί στην Ελλάδα για την ενίσχυση των επιχειρηματικών δικτυώσεων και εξετάστηκαν καλές πρακτικές από το διεθνές περιβάλλον σε ότι αφορά συγκεκριμένα clusters, αλλά και πολιτικές ενίσχυσης μορφών επιχειρηματικής συνεργασίας. Επιπλέον, η παρούσα μελέτη λαμβάνει υπόψη τα συμπεράσματα από τη διεξαγωγή μιας εκτεταμένη εμπειρικής έρευνας πεδίου.
Οι δραστηριότητες και υπηρεσίες που προβλέπεται να παρέχονται στις επιχειρήσεις συνίστανται σε τέσσερις βασικές κατηγορίες: α) Υπηρεσίες ενημέρωσης/πληροφόρησης της επιχειρηματικής κοινότητας, β) Υπηρεσίες ευαισθητοποίησης–κατάρτισης, γ) Υπηρεσίες υποστήριξης διαδικασιών εκκόλαψης επιχειρηματικών δικτυώσεων και δ) Υπηρεσίες Στρατηγικού Σχεδιασμού για νέα συνεργατικά καινοτομικά σχήματα μικρών επιχειρήσεων.
Καινοτομία - Ανάπτυξη 
